قوزک پای انسان نمونهٔ حیرتآوری از مهندسی زیست مکانیک است – شبکهٔ در هم پیچیدهای از استخوان، عصب، ماهیچه و رگهای خونی است که با هماهنگی کامل با هم کار میکنند. اما مثل بیشتر دستگاههای پیچیده، اگر هماهنگی آنها بههم بخورد، تمام دستگاه ناگهان بههم میریزد.
وقتی قوزک پای شما آسیب می ببیند، این مفصل آرام ، کانون فعالیت میگردد. اعصاب، ماهیچهها و بافتهای دیگر تحریک میشوند. رگها و مویرگها پاره شده و خون از آنها به بیرون نشت میکند. خون بیشتری برای التیام به ناحیهٔ آسیب دیده وارد میشود و تورم روی میدهد.
شایعترین آسیب قوزک ، برگشتگی – یا چرخش مفصل به طرف داخل است که به رگبهرگ شدن و پارگی رباط، وتر یا ماهیچه یا حتی شکستگی استخوان منجر میگردد. همهٔ اینها ممکن است باعث تورم، زخم و کبودی شوند. فقط پزشک میتواند علت را تشخیص دهد.
علاوه بر آسیبدیدگی، علل دیگری نیز برای ورم قوزک وجود دارد و تمام آنها تقریباً شایع هستند. کار کشیدن بیش از حد –خیلی زود، و خیلی سریع – میتواند به تجمع مایع و تورم منجر شود. این کار ممکن است باعث التهاب وترها شود. در این حالت، کشیدگی و کار تکراری وتری را پاره یا آزرده کرده و ورم ایجاد میکند. کمکاری قوزک هم مشکلی است.
حتی چیز پیش پا افتادهای مثل کفش هم میتواند باعث ورم قوزک شود. کفش تنگ یا گشاد، کفش فرسوده، بدون استحکام، یا نامناسب میتواند قوزک را متورم کند.
بیماریهای عروق و گردش خون نیز میتوانند ورم قوزک ایجاد کند. نارسائی سیاهرگی – یعنی ضعف دریچههای درون سیاهرگها – خون را به درون مفصل قوزک پس میزند و به ورم قوزک منجر میگردد. ورم قوزک از بیماری قلبی هم بهوجود میآید که خود علل مختلفی دارد، مثل بالا بودن فشار خون، حملهٔ قلبی یا هر چیزی که ماهیچهٔ قلب را ضعیف کند. علل شایع دیگر ورم مزمن قوزک بیماریهای عروق لنفاوی (سپید رگها) و کلیه، بیماری قند، نقرس، و التهاب شبه روماتیسمی مفاصل است.
ورزشکاران معمولاً زود از ورم قوزک بهبود مییابند، چون علت آن خیلی زود تشخیص داده میشود. این نصیحت را آویزهٔ گوش کنید، اگر قوزکتان بعد از یک آسیبدیدگی ورم کرد، وقت را هدر ندهید و فوراً به پزشک مراجعه کنید.
پزشک دستور عکسبرداری میدهد و شکستگی احتمالی را درمان میکند.
اصول چهارگانه را رعایت کنید. استراحت (یعنی برداشتن بار از روی قوزک)، گذاشتن یخ (چند بار در روز و هر بار بهمدت ۱۵ دقیقه برای کنترل خونریزی و نشت مایع)، بستن (با استفاده از باندپیچی کشسان یا پابند مخصوص بیحرکت کردن مفصل ) و بالا گرفتن (بلند کردن قوزک بهطوری که جاذبهٔ زمین مایع را از آن بیرون بکشد). این اصول چهارگانه را سه تا پنج روز رعایت کنید. با انگشتتان ماساژ دهید. ماساژ دادن قوزک تا حدی که باعث درد نشود خوب است. روزی یک یا دو بار بهآرامی قوزک را به طرف زانو ماساژ دهید تا مایع از مفصل آن خارج شود. در آب قدم بزنید. قدم زدن در آب عمیق تا کمر ورزش خوب و مناسبی برای قوزک و کاهش ورم است. حرکت آب به دور ماهیچهها به تخلیهٔ مایع جمع شده کمک میکند.
برنامهٔ پیادهروی و ورزش منظم میتواند این چرخه نامطلوب را شکسته و قوزک را بهحالت عادی برگرداند.
اخذ انواع بیمه های اشخاص نظیر مراقبتهای ویژه ، بیمه بیمارستان ، تکمیلی دارو و دندان ، فیزیوتراپی، وسایل کمک پزشکی در این خصوص پیشنهاد می شود افراد خصوصن آن دسته که کارهای فیزیکی انجام می دهند و همچنین رانندگان ، تکنسینها و مهندسین مبادرت به گرفتن بیمه تصادفات که در شکلهای مختلف با توجه به شرایط مالی و نیاز افراد می تواند متفاوت باشد را توصیه می کنیم .